Θετική Ψυχολογία
Έχετε προβλήματα στη σχέση σας, στην οικογένεια, καταλαβαίνετε πως κάπου δεν τα καταφέρνετε ή δυσλειτουργείτε; Μπορεί αλλάζοντας τη σκέψη σας και τη συμπεριφορά σας με Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (Cognitive Behavioral Therapy- CBT) να έχετε αποτελέσματα που ούτε καν τα περιμένατε.
Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία ουσιαστικά πιστεύει πως εσφαλμένες δυσλειτουργικές πεποιθήσεις που έχουμε διαμορφώσει στη διάρκεια της ζωής μας, μας ταλαιπωρούν δημιουργώντας αρνητικές αυτόματες σκέψεις. Εμείς μη αντιλαμβανόμενοι το πόσο λάνθασμένες και δυσλειτουργικές είναι οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις μας μπορεί να αναπτύξουμε σημαντικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές κλπ. Δείτε παραδείγματα διαταραχών στις οποίες η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει:
Μάθετε για τη σημασία της Θετικής Ψυχολογίας. Πόσο μπορεί να αλλάξει η ζωή μας αν ενστερνιστούμε τις αρχές της. Η Θετική Ψυχολογία περιλαμβάνει τη μελέτη των θετικών/ αισιόδοξων συναισθημάτων, και αναζητά τον δρόμο για την ολοκλήρωση και την ευτυχία του ανθρώπου. Στόχος της Θετικής Ψυχολογίας είναι να εφαρμόσει όσα γνωρίζει η επιστήμη από τη μελέτη των ψυχικών νόσων και σε ανθρώπους που δεν έχουν ψυχολογικά προβλήματα προκειμένου να τους βοηθήσει στην αναζήτησή τους για ολοκλήρωση και ευτυχία.
Πρώτα οι αρχαίοι Έλληνες με τις διάφορες φιλοσοφικές σχολές προσπάθησαν να βρουν το τρόπο με το οποίο οι άνθρωποι μπορούσαν να βρουν την ευτυχία και την ολοκλήρωση. Ο Αριστοτέλης πίστευε πως η ευτυχία (ευδαιμονία) επιτυγχάνεται όταν ο άνθρωπος αναγνωρίσει τον πραγματικό του εαυτό και ενεργεί σύμφωνα με τις αρετές του. Ο Επίκουρος και οι ηδονιστές πίστευαν πως μπορούσε κάποιος να φτάσει στην ευτυχία μειώνοντας το πόνο και μεγιστοποιώντας την απόλαυση, ενώ οι στωικοί πίστευαν πως έπρεπε να μένει κάποιος αντικειμενικός και να μένει ανεπηρέαστος από πόνο και απόλαυση.
Ο Seligman στη δεκαετία του’90 εισήγαγε τον όρο «μαθημένη αισιοδοξία». Αναφέρει πως η αισιοδοξία είναι το έμφυτο χαρακτηριστικό των περισσοτέρων χαρούμενων ανθρώπων, και ανακάλυψε με τις μελέτες του πως η αισιοδοξία μπορεί να καλλιεργηθεί στο μυαλό των ανθρώπων αν αυτοί διδαχτούν να αμφισβητούν τις αρνητικές τους σκέψεις και μάθουν να εκτιμούν τα προτερήματά τους. Μελετητές έχουν βρει πως η ντοπαμίνη είναι ο νευρομεταβιβαστής που συσχετίζεται με τα θετικά συναισθήματα, την απόλαυση, τον ενθουσιασμό. Μάθετε πόσο εύκολο είναι να νιώσετε ευτυχισμένοι με απλά πράγματα. Μπορεί ο εθελοντισμός να μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα με τον εαυτό μας; Ή μπορούμε να επιτύχουμε το ίδιο τακτοποιώντας το γραφείο μας ένα ήσυχο απόγευμα;
Οι Seligman και Peterson προτείνουν έξι αρετές: σοφία, θάρρος, ανθρωπιά, δικαιοσύνη, εγκράτεια και υπερβατικότητα.
Η σοφία αναφέρεται σε διανοητικές ικανότητες που έχει ο άνθρωπος που τον βοηθούν να κερδίζει και να χρησιμοποιεί κάθε λογής πληροφορία (με τη σοφία σχετίζονται η δημιουργικότητα, η περιέργεια, το ανοιχτό μυαλό, η φιλομάθεια).
Το θάρρος-κουράγιο θα βοηθήσει το άτομο να επιτυγχάνει σε στόχους που θέτει (η ακεραιότητα του χαρακτήρα, η γενναιότητα, η επιμονή και η ενεργητικότητα συνθέτουν σαν έννοια το θάρρος).
Η ανθρωπιά αφορά σε διαπροσωπικές δυνατότητες που έχει το άτομο και σχετίζεται με τη κοινωνική / συναισθηματική νοημοσύνη, την αγάπη και τη καλοσύνη.
Η δικαιοσύνη αφορά σε κοινωνικές και αστικές «δυνάμεις» που βοηθούν στην οικοδόμηση μίας υγιούς κοινωνίας και σχετίζονται με ομαδική δουλειά, εντιμότητα και την αρχηγία.
Η εγκράτεια πάλι βοηθά το άτομο να αποφεύγει πειρασμούς και σχετίζεται με τη συγχώρεση, την ταπεινοφροσύνη και μετριοφροσύνη, τον αυτοέλεγχο, τη σωφροσύνη.
Η υπερβατικότητα πάλι συσχετίζεται με την εκτίμηση του κάλους/ ομορφιάς, τη πνευματικότητα, το πόσο ευγνώμονες είμαστε για όσα έχουμε, την ελπίδα και το χιούμορ.
Επίσης το να μάθουμε να εστιαζόμαστε στο παρόν και στην παρούσα μας κατάσταση φαίνεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό μιάς και στη σημερινή εποχή τείνουμε να κανουμε πολλά πράγματα συγχρόνως με αποτέλεσμα να χάνεται αυτή η μοναδική ευκαιρία. Τί είναι Mindfullness; Μάθετε πως μπορείτε να την επιδιώξετε.
Ο Δρ. Θελερίτης στην εκπομπή της ΝΕΤ "Υγεία για όλους" αναφέρεται στις διαταραχές ύπνου και την αϋπνία.
Stress είναι η προετοιμασία του οργανισμού μας να αντιμετωπίσει ή να αποφύγει έναν επικείμενο κίνδυνο ή άλλη δυσκολία (ή όπως προτείνει ο Χρούσος είναι η διαταραχή της ομοιόστασης του οργανισμού).
Αποσπάσματα από ομιλία του Δρ. Θελερίτη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στις 19 Ιανουαρίου 2010 με θέμα το stress και την κατάθλιψη.
Ο Δρ. Θελερίτης απαντά στην εκπομπή της ΝΕΤ "Υγεία για όλους" για τις αιτίες που δημιουργούν κατάθλιψη, καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισής της.